Verpakken Onder het ℮-merk: Hoe Zorgen We Ervoor Dat Alle Kilo’s Gelijk zijn?

Om ondervulling van voorverpakkingen te voorkomen, lopen veel bedrijven het risico te overcompenseren en te veel product toe te voegen, wat grote economische gevolgen kan hebben. Overschakelen op het ℮-merk kan de nauwkeurigheid verbeteren, geld besparen en de kilogram in heel Europa standaardiseren. 

Strenge marktwetgeving zorgt ervoor dat consumenten beschermd zijn wanneer zij voorverpakte goederen kopen: zij kunnen erop vertrouwen dat de vermelde nettohoeveelheid op de voorverpakking van het product overeenkomt met de inhoud ervan. Maar al te vaak leidt de vrees voor ondervulling ertoe dat verpakkers te veel vullen, soms met aanzienlijke hoeveelheden die in uren, dagen en weken kunnen oplopen tot aanzienlijke financiële verliezen. En met de snel stijgende inflatie die de kosten van veel goederen opdrijft, worden de processen en mechanismen die een accurate vulling garanderen nog urgenter.

Welke meetprincipes gebruiken verpakkers?

In landen als Nederland gebruiken verpakkers twee verschillende normen om ervoor te zorgen dat de consument de hoeveelheid product krijgt waarvoor hij betaalt. De eerste is het meer traditionele minimumprincipe, dat bepaalt dat de nettohoeveelheid meer maar niet minder mag zijn dan op het etiket staat. Voorverpakkingen die onder deze nominale hoeveelheid vallen, moeten worden weggegooid of opnieuw worden bewerkt. Vandaar dat overvulling de voorkeur krijgt, ondanks de kosteninefficiëntie ervan.

De tweede norm is het ℮-merkteken, of geschat teken, dat aangeeft dat de nominale hoeveelheid overeenkomt met het gemiddelde gewicht van een product per uur. Een op gemiddelden gebaseerd systeem maakt gewichtsverdeling mogelijk om voorverpakkingen beter af te stemmen op de nominale hoeveelheid. Natuurlijk zijn er beperkingen aan deze methode, namelijk dat het gewicht niet herhaaldelijk lager kan zijn dan de nominale hoeveelheid, en dat slechts een klein percentage uitschieters is toegestaan.

Neem de onderstaande grafieken: de linker is gebaseerd op het minimumprincipe, de rechter op de ℮-markering. Als de zwarte lijn de nominale hoeveelheid voorstelt, de rode en gele lijnen de ondergrenzen en de blauwe curve de variatie in gewicht, dan toont de linker grafiek de geringe speelruimte die verpakkers krijgen door het toepassen van het minimumprincipe. In wezen moet elke voorverpakking die onder de zwarte lijn valt, worden weggegooid. De rechtergrafiek laat daarentegen zien hoe voorverpakkingen aan beide kanten van de nominale hoeveelheid kunnen vallen, met beperkingen om te voorkomen dat het gewicht te laag blijft.

Het ℮-merk in de praktijk

Het is begrijpelijk dat consumenten naar de ℮-markering kijken en zich zorgen maken dat ze minder product krijgen dan voorheen. In werkelijkheid valt slechts een klein percentage van de voorverpakkingen (meestal 2,5% of 2%, afhankelijk van het land) tussen de rode en gele lijn zoals hierboven aangegeven. Toch komt overvulling nog steeds voor – zij het niet in dezelfde mate – omdat het niet haalbaar is het gemiddelde tot nul te brengen. Het ℮-merk maakt ook deel uit van de Europese wetgeving, die bedoeld is om de verpakkingsafmetingen binnen de EU te standaardiseren en de handel tussen lidstaten te vergemakkelijken. Simpel gezegd stelt het consumenten in een EU-lidstaat in staat erop te vertrouwen dat hun voorverpakking chips van 225 gram gemiddeld dezelfde hoeveelheid bevat als consumenten in elke andere EU-lidstaat.

Bovendien vragen supermarkten steeds vaker om het ℮-merk op producten die in de winkel worden verkocht, waardoor bedrijven die niet aan de eisen voldoen, mogelijk zakelijke kansen mislopen.

Aanvullend op de voordelen van het ℮-merk als het gaat om kosten, staat hieronder een voorbeeld van een vleesverwerkend bedrijf.

De grafiek kan extreem lijken, maar het toont de financiële gevolgen aan van het onvoldoende beheren van producthoeveelheden in voorverpakkingen. Bovenstaande illustratie suggereert echter niet dat overvulling volledig kan worden uitgebannen. Het ℮-merk heeft ook zijn beperkingen: een zekere overvulling is nog steeds nodig voor veel producten, vooral bij een hoge distributie. Verpakkers die helemaal niet overvullen, hebben vaak problemen om aan de volledige eisen van het ℮-merk te voldoen en moeten uiteindelijk veel voorverpakkingen afkeuren die onvermijdelijk onder de lagere grenswaarden vallen. Dit kost nog meer geld en levert meer afval op omdat zowel het verpakkingsmateriaal als het product opnieuw moet worden bewerkt of weggegooid.

Een beter begrip van de vulprocessen en -mechanismen die inherent zijn aan de ℮-merkbenadering helpen daarentegen, zoals hieronder wordt geïllustreerd, de hoeveelheid overvulling te beperken en onnodig financieel verlies en milieuverspilling te voorkomen.

Bij voorverpakkingen met kwantificeerbare producten – zoals bijvoorbeeld sinaasappelen – valt de overvulling meer op. Als een zak sinaasappelen 2 gram onder de nominale hoeveelheid zou zitten, zou volgens het minimumprincipe een hele sinaasappel extra moeten worden toegevoegd. Maar met het ℮-merk zou het aanvaardbaar zijn de zak te laten zoals het is, als het gemiddelde gelijk blijft aan of hoger is dan de nominale hoeveelheid.

Er zijn echter bepaalde beperkingen. Het reguleren van het gewicht van fijnere goederen zoals koffie of meel is anders dan het reguleren van het gewicht van omvangrijkere producten zoals stukken vlees die extra overwegingen vereisen, zoals het aantal stukken in elke voorverpakking. Uiteindelijk moeten verpakkers een diepgaand inzicht hebben in hun vulprocessen en -mechanismen, en dat is vaak een grotere uitdaging dan op het eerste gezicht lijkt: sommige verpakkers zullen bijvoorbeeld hun machines tijdens de productie aanpassen, waardoor een kleine gewichtsverdeling moeilijker wordt.

Wilt u het ℮-merk gebruiken? Wat nu?

NMi is door de Nederlandse overheid aangewezen om de controleprocessen te beoordelen van bedrijven die onder het ℮-merk willen produceren. Als hun controlesysteem adequaat is en hun productie voldoet aan de regels van het ℮-merk, adviseert NMi de relevante autoriteiten om hun systeem formeel te erkennen. Wij bieden een volledige service aan onze klanten die in aanmerking komen voor het ℮-merk, inclusief een eerste bezoek om hen te helpen hun systemen correct in te stellen en een tweede bezoek vijf maanden later om ervoor te zorgen dat alles soepel verloopt.